25-6-2025 –, Grote zaal Hofpleintheater
Taal: Nederlands
AI en ethiek in tijden van geopolitieke spanningen
Terwijl AI zich in hoog tempo ontwikkelt en Big Tech steeds meer macht concentreert, staat Europa voor een fundamentele keuze: hoe gaan we om met AI in tijden van geopolitieke spanningen? Wat betekent het om afhankelijk te zijn van Amerikaanse technologie? Kunnen we wel bouwen aan Europese alternatieven, nu de AI-verordening strengere eisen stelt dan elders in de wereld? Te vaak blijven deze vragen steken in juridische of technische discussies. Of in een oppervlakkige invulling van ‘Responsible AI’, waarbij het gaat over waarden zoals transparantie, uitlegbaarheid en menselijke tussenkomst. Maar oprechte data-ethiek gaat juist over hoe we de dieperliggende, vaak verborgen maatschappelijke kosten van Big Tech moeten begrijpen. Over structurele ongelijkheid, over de mensen die anoniem en onderbetaald het vuile werk doen achter onze ‘slimme’ systemen, en over de ontwrichtende impact van Big Tech op onze democratie en onze planeet. In deze keynote laat ik zien wat het betekent om niet compliance-gericht, maar vanuit de data-ethiek praktisch en concreet invulling te geven aan het leiderschap dat we kunnen tonen. Juist nu, juist met de AI act, ligt er een kans voor Europa om te groeien naar digitale autonomie en om voorloper te zijn op het gebied van oprecht verantwoorde AI.
Ajuna Soerjadi (24) heeft een achtergrond in de filosofie en heeft zich gespecialiseerd in de ethiek van AI. Als oprichter van het Expertisecentrum Data-Ethiek, helpt ze overheidsorganisaties met het verantwoord inzetten van AI door middel van training in data-ethiek en AI-geletterdheid. Ze is tevens senior onderzoeker Algoritmen en Discriminatie bij de Staatscommissie Discriminatie en Racisme. Ook is ze privacy officer in het speciaal onderwijs geweest. Ze heeft dit jaar de Responsible AI award gewonnen van Women in AI Benelux, is vorig jaar verkozen tot een van de wereldwijde 100 brilliant women in AI ethics, en ze werd in 2017 verkozen tot eerste Jonge Denker des Vaderlands vanwege haar talent om complexe filosofische en maatschappelijke thema's toegankelijk te maken voor breed publiek. Ze zet zich graag in voor een wereld waarin AI in lijn is met onze gezamenlijke waarden zodat iedereen de vruchten van AI kan plukken.
Fotograaf: Nathania Margarita