12-11-2025 –, Swing
Hoe maak je je onderwijs écht toekomstbestendig? Digitale leermaterialen bieden kansen, zoals flexibiliteit en inzet van AI, maar brengen ook risico’s met zich mee voor publieke waarden als toegankelijkheid en kwaliteit. Daarom worden vanuit Npuls handvatten ontwikkeld zoals de ‘Levenscyclus digitaal (open) leermateriaal’ en de FAIR-principes voor leermateriaal.
Tijdens deze sessie maak je kennis met de Levenscyclus: een visualisatietool die inzicht geeft in het maken, delen, hergebruiken en onderhouden van open leermateriaal. De tool is gebaseerd op praktijkinzichten en kan verbonden worden aan de FAIR-principes voor leermateriaal (findable, accessible, interoperable, reusable). Deze principes helpen bij het duurzaam en breed inzetbaar maken van leermaterialen.
In circuitvorm verken je hoe je de FAIR-principes toepast binnen jouw onderwijscontext. Je krijgt praktische handvatten, denkt mee over toepassingen en verkent wat jij nodig hebt om digitaal materiaal goed te gebruiken. Of je nu docent, beleidsadviseur of informatiemanager bent, deze sessie biedt direct toepasbare inzichten om leermaterialen slimmer, eerlijker en effectiever in te zetten.
Instellingen in het vervolgonderwijs werken binnen Npuls met elkaar aan onderwijs dat klaar is voor de toekomst. Digitalisering is daaruit niet weg te denken, want door digitale toepassingen op een waarde(n)volle manier in te zetten, bereiden we studenten beter voor op wat komen gaat. Digitale leermiddelen bieden daarbij volop kansen: denk aan mogelijkheden van AI of flexibel gebruik van leermateriaal door docenten en studenten.
Het is daarbij echter essentieel dat publieke waarden – zoals toegankelijkheid, kwaliteit en doelmatigheid – goed gewaarborgd blijven. Daartoe gaan we verschillende uitdagingen aan:
- We willen vanuit het onderwijs meer grip krijgen op leermaterialen, zodat bijvoorbeeld toegang eerlijk en breed beschikbaar is.
- We zoeken ondersteuning bij het delen van kennis en ervaringen, om de onderwijskwaliteit te verhogen en daarbij efficiënt en evidence-informed te werk te gaan.
- We zetten in op langdurige samenwerking en gezamenlijke ontwikkeling van leermiddelen, zodat deze beter (blijven) aansluiten bij de praktijk en effectief ingezet kunnen worden voor en door lerenden. Denk hierbij ook aan leven lang ontwikkelen (LLO).
Gebruik jij digitale leermaterialen in je onderwijs (bijvoorbeeld als docent) of ondersteun je collega’s daarbij (bijvoorbeeld als beleidsadviseur of opleidingsmanager)? Dan weet je hoe lastig het soms is om goed materiaal te vinden of aan te passen.
In deze sessie maak je kennis met de Levenscyclus Digitaal (Open) Leermateriaal. Deze interactieve visualisatie biedt per fase uitleg over wat er komt kijken bij het maken, delen, hergebruiken en onderhouden van open leermateriaal. De tool is gebaseerd op inzichten uit het veld en is aangepast op basis van waardevolle feedback van deelnemers aan de OpenUp-regeling en andere onderwijsprofessionals.
We verkennen samen hoe de Levenscyclus logisch verbonden is met de FAIR-principes voor leermaterialen. FAIR staat voor findable, accessible, interoperable en reusable. Dit zijn praktische voorwaarden die helpen om digitaal materiaal bruikbaar en duurzaam inzetbaar te maken, ook over de grenzen van je eigen opleiding of instelling heen. Je krijgt inzicht in hoe de FAIR-principes onder meer bijdragen aan het ontwerpen, hergebruiken en delen van leermaterialen, ook in je eigen onderwijscontext.
In circuitvorm krijg je handvatten voor hoe je de FAIR-principes voor leermaterialen kunt inzetten bij het werken met digitale leermaterialen in je eigen praktijk, en denk je mee over mogelijke gebruikstoepassingen. Je ontdekt:
- wat FAIR betekent in de context van onderwijs en leermaterialen binnen de levenscyclus van digitale leermaterialen, en waarom het een verschil maakt;
- hoe instellingen en docenten ermee kunnen werken: van metadata en licenties tot toegankelijkheid en modulaire opbouw;
- welke tools en voorbeelden je kunt gebruiken om ermee aan de slag te gaan in jouw praktijk.
Ook is er ruimte voor interactie. Je denkt mee over vragen als:
- Wat heb jij nodig om goed materiaal te kunnen delen of hergebruiken?
- Op welke manieren wil je leermiddelen inzetten in het onderwijs?
- Wat zijn ‘need-to-haves’ en wat is ‘nice-to-have'?
- Hoe maken we FAIR echt bruikbaar in het onderwijs?
Door deel te nemen aan de sessie draag je bij aan het creëren van een eerlijker speelveld, waarin docenten en studenten toegang hebben tot leermateriaal dat past bij hun context, niveau en behoefte.
Of je nu docent bent, onderwijskundige, opleidingsmanager, beleidsadviseur of informatiemanager – als je met leermateriaal werkt of er beleid voor ontwikkelt, krijg je in deze sessie inzicht in een aanpak die je direct concreet kunt toepassen. Je hoeft geen technisch expert te zijn, alleen nieuwsgierig naar hoe je digitale leermiddelen slimmer en duurzamer kunt inzetten.
Als ervaren beleidsadviseur, project- en programmamanager en nu als aanvoerder voor Digitale leermaterialen binnen Npuls zet ik mij in voor onderwijsinnovatie met inzet van technologie. Mijn ambitie is goed doordacht onderwijs dat aansluit bij de behoeften van lerenden en organisaties. Het leren en werken met digitale open leermaterialen is daarbij een belangrijk onderdeel. Het gaat me namelijk om het mogelijk maken van voortdurende kennisontwikkeling en kenniscirculatie. Denk aan docenten én lerenden die optimale toegang hebben tot een rijk, gevarieerd en actueel aanbod van leermaterialen. Onderwijs in beweging = kennis in beweging.
Suzanne is een onderwijsprofessional in hart en nieren. Als zelfstandige vervult ze sinds 2003 diverse rollen in alle onderwijssectoren. Van leerkracht tot projectleider en van schoolleider tot adviseur. Ze werkt momenteel als strategisch adviseur digitale leermaterialen binnen het Groeifondsprogramma Npuls. Eerder deed ze opdrachten voor onder meer de PO-Raad, Kennisnet, SLO en verschillende schoolbesturen in het primair onderwijs. Haar focus is altijd gericht op het doel: hoe helpen we leraren en docenten hun onderwijs te versterken en toekomstgericht te maken? Hoe scheppen we kansengelijkheid voor alle lerenden?