12-11-2025 –, Amare Studio
Onderwijsverandering in het mbo, hbo en wo vraagt niet alleen om goede ideeën, maar om het gezamenlijk creëren, delen en benutten van kennis. In deze workshop staat dat gezamenlijke proces centraal. We introduceren een visuele tool die zichtbaar maakt wie met wie samenwerkt, welke kennis gedeeld wordt, hoe vaak en op welke manier. Deelnemers brengen hun eigen netwerk in kaart en ervaren hoe het expliciteren van kennis- en samenwerkingspatronen bijdraagt aan duurzame onderwijsverandering. De tool verbindt sociaal kapitaal, kenniscreatie en kennisdeling. Door inzicht te krijgen in bestaande en ontbrekende verbindingen en in het type gedeelde kennis, ontstaat ruimte om doelgericht te werken aan een sterkere leer- en samenwerkingscultuur. Deelnemers worden uitgenodigd om hun eigen praktijkervaringen te delen en samen te verkennen hoe deze aanpak hen kan ondersteunen bij het versterken van innovatie in hun organisatie. Deze workshop is bedoeld voor iedereen die werkt aan onderwijsverandering en benieuwd is hoe je vanuit samenwerking en onderzoekend vermogen gezamenlijke kenniscreatie kunt stimuleren. Doe mee, denk mee, en ontdek hoe je via inzicht in netwerken en kennisstromen duurzame verandering kracht bij kunt zetten.
Kennis is de sleutel tot vooruitgang en verandering (Vanlommel & Van den Boom-Muilenburg, 2024). Maar kenniscreatie gebeurt niet vanzelf. Juist bij complexe onderwijsverandering in het mbo, hbo en wo – zoals het aanpakken van kansenongelijkheid, curriculumvernieuwing of interdisciplinair leren – is het essentieel om niet alleen kennis te creëren, maar deze ook effectief te delen, benutten en borgen (Daly & Stoll, 2018). Hoe maken we dat proces zichtbaar en bespreekbaar?
In deze interactieve workshop introduceren we een tool waarmee onderwijsprofessionals hun samenwerkings- en kennisnetwerken tijdens verandertrajecten in kaart kunnen brengen (Van den Boom-Muilenburg & Ommering, 2025). De tool is ontwikkeld op het snijvlak van gezamenlijke kenniscreatie (e.g., Damsma et al., 2010; Ommering et al., 2023), sociaal kapitaal (e.g., Lin, 2009) en kennisdeling (e.g., Van den Boom-Muilenburg et al., 2023), en helpt om onderliggende samenwerkingsstructuren en kennisstromen binnen teams, netwerken en/of organisaties zichtbaar te maken. Want als je weet hoe kennis en netwerken bewegen, kun je gericht en samen werken aan duurzame verandering. Deze tool helpt om inzicht te krijgen in wie met wie samenwerkt, welke kennis gedeeld wordt en waar kansen of blinde vlekken liggen. Dat levert waardevolle inzichten op voor zowel reflectie als actie.
De kern van de tool
De tool visualiseert met een ‘dartbordmodel’ het persoonlijke netwerk rondom een onderwijsprofessional:
1. Wie zijn je gesprekspartners rondom de onderwijsverandering?
2. Hoe frequent is het contact?
3. Werken zij binnen of buiten je organisatie?
4. En welk type kennis wordt er gedeeld (wetenschappelijke kennis, professionele kennis en/of persoonlijke ervaringskennis)?
Daarnaast beantwoorden deelnemers reflectievragen over hun huidige en gewenste situatie. De combinatie van netwerk en reflectie maakt het mogelijk om het samenspel tussen samenwerking en kennis expliciet te maken – en gericht te versterken.
Workshopopzet
In 45 minuten nemen we deelnemers mee in:
- De achterliggende visie op duurzame verandering: kenniscreatie en -deling zijn gezamenlijke processen, sterk verbonden met netwerken en relaties.
- De tool in de praktijk: we laten zien hoe deze werkt en wat hij oplevert.
- Zelf aan de slag: deelnemers vullen de tool in voor hun eigen situatie.
- Reflectie en gesprek: we bespreken wat zichtbaar wordt en welke acties dat kan inspireren.
Waarom deze workshop?
Samen leren en innoveren vraagt om inzicht in hoe kennis daadwerkelijk stroomt binnen organisaties en netwerken. Het creëren, verbinden en benutten van kennis is geen lineair of individueel proces, maar speelt zich af binnen sociale structuren. Samenwerking en kennisdeling zijn met elkaar verweven in een dynamisch en cyclisch proces. Door dit zichtbaar en bespreekbaar te maken, versterk je de lerende cultuur die nodig is voor duurzame onderwijsverandering.
Voor wie?
Deze workshop is waardevol voor onderwijsprofessionals, beleidsmakers, teamleiders, onderzoekers en projectleiders in het mbo, hbo of wo die werken aan innovatie en benieuwd zijn hoe ze het samenspel tussen samenwerking en kennisdeling kunnen versterken.
Wat levert het op?
- Deelnemers krijgen inzicht in hun eigen netwerk van samenwerking en kennisuitwisseling;
- Deelnemers ervaren hoe visuele reflectietools kunnen helpen om kennisdeling te versterken;
- Deelnemers ontdekken concrete aanknopingspunten om slimmer en duurzamer te werken aan verandering in de eigen onderwijspraktijk
