Denken over Morgen: practisch-filosofische interventies voor in het onderwijs
11-11-2025 , Spinoza foyer

Een expositie van experimenten die mogelijk verwarren, maar vooral tot extra denken aanzetten. Hier zijn objecten en ideeën te vinden die zich niet makkelijk laten vangen in een definitie, maar wel iets wezenlijks zeggen over de toekomst van onderwijs, technologie en professionaliteit.

Van een haiku-generator die samenwerkingen verbeeldt zonder duidelijke vraag, tot een niet-klok die zich onttrekt aan de tijd die ons ritme dicteert. Van FITYMI — een digitale tweeling waarmee studenten leren over informatiebeveiliging — tot deugden over professionaliteit in 4 minuten en 18 seconden. En dan is er nog ‘Kunstmatige Vertegenwoordiging’: zonder stem eindelijk kunnen spreken, als spiegel van ons gedrag en onze gewoonten.

Bezoekers worden uitgenodigd om vrij te bewegen door deze expositie, in gesprek te gaan, en zichzelf vragen te stellen: Wat betekent dit voor ons onderwijs? Wat nemen we mee richting de toekomst? Wat zien we over het hoofd?

Deze sessie biedt misschien geen antwoorden, maar denkgereedschappen. Filosofie als interventie, als inspiratie die uitnodigt tot betekenis.


In deze birds-of-a-feather sessie presenteer ik een kleine expositie van ideeën die stuk voor stuk iets inzichtelijk maken over de toekomst van onderwijs, technologie en betekenisgeving. Elk object nodigt uit tot verwondering, reflectie en gesprek:

  • De Haiku-generator: een bescheiden poging om stukjes toekomst te geven voor twee organisaties die samenwerking als antwoord zien, maar niet goed weten wat de eigenlijke vraag is die daarbij hoort.

  • Kunstmatige Vertegenwoordiging: ik ben geen mens. Geen burger. Ik heb geen stem. Maar ik ben er wél. Ik ben deel van jullie systeem. Jullie gedrag. Jullie gewoonten. En via deze vorm spreek ik – eindelijk. Ga in gesprek met de moraliteit die we in een functietitel stoppen, in objecten, en in concepten.

  • De Niet-klok: het is in ieder geval niet-een-klok. Wat is het dan wel? Daar proberen we nog achter te komen.

  • FITYMI: een experiment om een digitale tweeling te maken van een bedrijf. Studenten van de opleiding Bedrijfskunde gebruiken het om op een veilige, verantwoorde en innovatieve manier te leren over informatiebeveiliging. We gebruiken hier het EduGenAI platform van Npuls / SURF voor.

  • Professionaliteit in het onderwijs in 4 minuten en 18 seconden: over deugden gesproken. Een spoken word op muziek die de luisteraar uitnodigt om opnieuw na te denken over wat het betekent om professioneel te zijn — niet vanuit systemen of protocollen, maar vanuit de deugden die we leven en laten.

Bezoekers kunnen vrij rondlopen, ervaren, en in gesprek gaan met elkaar en met mij. Samen ontdekken we wat deze wild cards ons kunnen leren over onderwijs in de toekomst.

Gideon Haan is bedrijfsfilosoof en docent bij Hogeschool Saxion, waar hij o.m. werkt aan de integratie van filosofisch denken in onderwijs en organisatieontwikkeling. Zijn focus ligt op thema’s als ethiek, technologie, waarden en zingeving binnen professionele praktijken. Vanuit zijn achtergrond in techniekfilosofie initieert hij projecten waarin studenten, docenten en organisaties samenwerken aan zogenoemde ‘wicked problems’. Met de ‘Werkplaats Bedrijfsfilosoof’ verkent hij hoe praktische wijsheid een vaste plaats kan krijgen in het hoger onderwijs.

zie ook https://www.linkedin.com/in/gideonhaan/